Ανακοίνωση Κλαδικού Συμβουλίου Λειτουργών Κοινωνικών Υπηρεσιών Παγκύπριας Συντεχνίας ΙΣΟΤΗΤΑ
April 3, 2025ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΔΣ ΠΑΓΚΥΠΡΙΑΣ ΣΥΝΤΕΧΝΙΑΣ ΙΣΟΤΗΤΑ (15/4/2025)
Μετά από μελέτη της έκθεσης του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) με τίτλο “Managing Government Employment and Compensation (Technical Assistance Report)” (Νοέμβριος 2024), που δημοσιεύθηκε προ μερικών ημερών, εκφράζουμε την πλήρη και κατηγορηματική αντίθεσή μας στα συμπεράσματα και τις εισηγήσεις της. Ως Συντεχνία, απορρίπτουμε την έκθεση στο σύνολό της, θεωρώντας ότι περιέχει θεμελιώδεις μεθοδολογικές αδυναμίες, βασίζεται σε παρωχημένα δεδομένα, εμπεριέχει αντιφάσεις και παραβλέπει κρίσιμες παραμέτρους της κυπριακής οικονομίας και κοινωνίας, υπηρετώντας μια ατζέντα λιτότητας εις βάρος των εργαζομένων.
Η έκθεση, υπό τον τίτλο της “τεχνικής συμβουλής” (Έκθεση ΔΝΤ, σελ. 2, παρ. 1), επικεντρώνεται στη δημιουργία “δημοσιονομικού χώρου” (Έκθεση ΔΝΤ, σελ. 7, παρ. 1) μέσω περικοπών στις αμοιβές των εργαζομένων, χωρίς να λαμβάνει επαρκώς υπόψη τις θυσίες της προηγούμενης δεκαετίας.
Εντοπίζουμε σοβαρότατες μεθοδολογικές αδυναμίες που καθιστούν τα συμπεράσματα της έκθεσης, ιδίως όσον αφορά τη σύγκριση μισθών, μη αξιόπιστα:
1. Η Σημαντική Παράλειψη του Εθνικού Κατώτατου Μισθού Καθιστά Προβληματικό τον Υπολογισμό του “Wage Premium”:
· Η έκθεση ισχυρίζεται (σελ. 7, παρ. 3) ότι: «Οι εργαζόμενοι του δημόσιου τομέα στην Κύπρο κερδίζουν 27% περισσότερο, κατά μέσο όρο, από τους ομολόγους τους στον ιδιωτικό τομέα, αφού ληφθούν υπόψη η εκπαίδευση και άλλα ατομικά χαρακτηριστικά.»
· Αυτός ο υπολογισμός είναι μεθοδολογικά προβληματικός. Βασίζεται ρητά σε δεδομένα της έρευνας EU-SILC 2022 που αφορούν εισοδήματα του 2021 (όπως δηλώνεται στη Σημείωση του Σχήματος 12, σελ. 21 και στο Παράρτημα 1, σελ. 39). Τα δεδομένα αυτά προηγούνται της θέσπισης του εθνικού κατώτατου μισθού την 1/1/2023. Η έκθεση δεν λαμβάνει υπόψη αυτή τη θεμελιώδη αλλαγή που επηρέασε τις αμοιβές στον ιδιωτικό τομέα. Η χρησιμοποίηση δεδομένων εισοδήματος του 2021, τα οποία όχι μόνο προηγούνται της θεμελιώδους αλλαγής του εθνικού κατώτατου μισθού αλλά και ενσωματώνουν τις πιθανές στρεβλώσεις που προκάλεσε η πανδημία COVID-19 (έτη 2020/2021), ιδιαίτερα στα εισοδήματα του ιδιωτικού τομέα, καθιστά τον υπολογισμό του 27% μεθοδολογικά επισφαλή και μη αντιπροσωπευτικό της τρέχουσας κατάστασης.
· Αντί η συζήτηση να επικεντρώνεται στη μείωση των αποδοχών στο δημόσιο βάσει λανθασμένων και παρωχημένων συγκρίσεων, η πραγματική λύση για τη διασφάλιση αξιοπρεπών επιπέδων διαβίωσης για όλους τους εργαζόμενους βρίσκεται αλλού. Ως ΙΣΟΤΗΤΑ, προτείνουμε τη διασφάλιση και ενίσχυση του θεσμού του εθνικού κατώτατου μισθού στον ιδιωτικό τομέα, με καθιέρωση ενός μηχανισμού ετήσιας αναπροσαρμογής του στη βάση της Αυτόματης Τιμαριθμικής Αναπροσαρμογής (ΑΤΑ) σε ποσοστό 100%, ώστε να προστατεύεται η αγοραστική δύναμη των χαμηλότερα αμειβόμενων εργαζομένων.
· Αγνοεί πλήρως τον παράγοντα της φοροδιαφυγής και της παραοικονομίας στον ιδιωτικό τομέα, που οδηγεί σε υποδήλωση των πραγματικών εισοδημάτων και άρα σε πλασματική διόγκωση του χάσματος.
2. Περιορισμοί της Υπόθεσης “Ceteris Paribus”: Η προσπάθεια για σύγκριση “υπό την προϋπόθεση ότι όλοι οι άλλοι παράγοντες παραμένουν σταθεροί” (Έκθεση ΔΝΤ, σελ. 20, παρ. 9: “other things being equal”), ελέγχοντας μόνο για παρατηρήσιμους παράγοντες (Έκθεση ΔΝΤ, Παράρτημα 1, σελ. 39-40), αδυνατεί να συλλάβει ποιοτικές και ουσιώδεις διαφορές μεταξύ των θέσεων εργασίας.
3. Χρήση Παρωχημένων Δεδομένων: Η χρήση δεδομένων του 2021 (EU-SILC) και του 2018 (SES – Έκθεση ΔΝΤ, σελ. 21, Σχήμα 13) μειώνει την αξιοπιστία της ανάλυσης για τη σημερινή συγκυρία.
Η έκθεση του ΔΝΤ δεν δίδει την πρέπουσα βαρύτητα στη σημαντική συνεισφορά των εργαζομένων στον Δημόσιο και Ευρύτερο Δημόσιο Τομέα στη δημοσιονομική εξυγίανση κατά την προηγούμενη δεκαετία. Υπενθυμίζουμε ότι οι εργαζόμενοι αυτοί:
- Υπέστησαν σημαντικές, κλιμακωτές μειώσεις μισθών (αναφορά σε Έκθεση ΔΝΤ, Πίνακας 1, σελ. 15: “Salary reductions”).
- Βίωσαν την παγοποίηση των ετήσιων προσαυξήσεων για πέντε χρόνια (2012-2016) (Έκθεση ΔΝΤ, Πίνακας 1, σελ. 15: “Freezing of annual increments”).
- Αντιμετώπισαν την αναστολή της ΑΤΑ για έξι χρόνια (2012-2017) και την επαναφορά της σε μειωμένο ποσοστό (Έκθεση ΔΝΤ, Πίνακας 1, σελ. 15: “Suspension and recalibration of COLA”).
- Είδαν την κατάργηση ή μείωση επιδομάτων (Έκθεση ΔΝΤ, Πίνακας 1, σελ. 15).
- Επιβαρύνθηκαν με έκτακτες εισφορές (Έκθεση ΔΝΤ, Πίνακας 1, σελ. 15).
Οι εργαζόμενοι αυτοί έχουν ήδη συμβάλει ουσιαστικά, με σημαντικό προσωπικό κόστος, στην οικονομική σταθερότητα. Η απαίτηση για νέες θυσίες, στη βάση μιας έκθεσης με τόσες αδυναμίες, είναι άδικη και αδικαιολόγητη.
- Για το Μισθολογικό Κόστος: Η ταυτόχρονη παραδοχή για “μέτριο” μέγεθος απασχόλησης (Έκθεση ΔΝΤ, σελ. 7, παρ. 2) θέτει υπό αμφισβήτηση τον ισχυρισμό περί “υψηλού” μισθολογικού κόστους ως % ΑΕΠ. Παράλληλα, οποιαδήποτε σύγκριση του κόστους της δημόσιας διοίκησης οφείλει να συνυπολογίζει το γεγονός ότι η Κύπρος, ως μικρό νησιωτικό κράτος, στερείται των οικονομιών κλίμακας που απολαμβάνουν μεγαλύτερες χώρες, καθιστώντας τη διατήρηση ενός πλήρους εύρους κρατικών λειτουργιών συγκριτικά πιο δαπανηρή, μια πραγματικότητα που εμμέσως αναγνωρίζεται και στην ίδια την έκθεση (βλ. Έκθεση ΔΝΤ, σελ. 17, παρ. 8).
- Για την Ελκυστικότητα του Δημοσίου: Η διαπίστωση για έλλειψη γενικευμένων δυσκολιών πρόσληψης (Έκθεση ΔΝΤ, σελ. 7, παρ. 3) αποτελεί θετικό δείκτη για τη δυνατότητα στελέχωσης του δημοσίου και δεν μπορεί να ερμηνεύεται ως ένδειξη υπερβολικών αμοιβών.
- Για την ΑΤΑ & τις Προσαυξήσεις: Οι προτάσεις για περικοπή τους (Έκθεση ΔΝΤ, σελ. 8, παρ. 7; σελ. 34, παρ. 34; σελ. 35, παρ. 35) είναι εντελώς απαράδεκτες, δεδομένου ότι οι μηχανισμοί αυτοί αποτελούν προϊόν κοινωνικού διαλόγου και έχουν ήδη υποστεί αναστολές και τροποποιήσεις (Έκθεση ΔΝΤ, Πίνακας 1, σελ. 15).
- Για τον 13ο Μισθό: Η πρόταση κατάργησής του (Έκθεση ΔΝΤ, σελ. 8, παρ. 7; σελ. 35, παρ. 36) αφορά ένα μη διαπραγματεύσιμο κεκτημένο των εργαζομένων.
Ως Διοικητικό Συμβούλιο της Παγκύπριας Συντεχνίας ΙΣΟΤΗΤΑ, δηλώνουμε με σαφήνεια και κατηγορηματικότητα:
- Η έκθεση του ΔΝΤ περιέχει θεμελιώδεις αδυναμίες, είναι μεθοδολογικά προβληματική, παραβλέπει κρίσιμα δεδομένα όπως ο κατώτατος μισθός και οι προηγούμενες θυσίες, και οι προτάσεις της ενέχουν κοινωνικούς κινδύνους.
- Απορρίπτουμε τα συμπεράσματα και τις εισηγήσεις της έκθεσης στο σύνολό τους. Δεν μπορούν να αποτελέσουν βάση για διαμόρφωση πολιτικής.
- Οι προτεινόμενες νέες περικοπές αποτελούν απαράδεκτη επίθεση στα κεκτημένα δικαιώματα των μελών μας.
- Δεν θα αποδεχθούμε καμία υποβάθμιση των όρων εργασίας των μελών μας. Θα αντιδράσουμε με κάθε νόμιμο μέσο.
- Καλούμε την Κυβέρνηση να απορρίψει την έκθεση του ΔΝΤ, αναγνωρίζοντας τη συμβολή μας, και να επιβεβαιώσει τη δέσμευσή της στον ουσιαστικό κοινωνικό διάλογο στη βάση αξιόπιστων, επικαιροποιημένων στοιχείων.
Οι εργαζόμενοι στον Δημόσιο και Ευρύτερο Δημόσιο Τομέα έχουμε ήδη επωμιστεί σημαντικό βάρος. Δεν θα επιτρέψουμε την επανάληψη άδικων πολιτικών εις βάρος μας.
